WYDAWNICTWO NAUKOWE I EDUKACYJNE
STOWARZYSZENIA BIBLIOTEKARZY POLSKICH

Numer drugi „Przeglądu Bibliotecznego” z 2024 roku zawiera sześć artykułów:

Jacek Drogosz: PUBLIKACYJNY DOROBEK NAUKOWY O TEMATYCE BIBLIOLOGICZNEJ I INFORMATOLOGICZNEJ W LATACH 2017-2021 W ŚWIETLE EWALUACJI POLSKIEJ NAUKI

Autor, pracownik Działu Zasobów Informacyjnych Ośrodka Przetwarzania Informacji Państwowego Instytutu Badawczego, zaprezentował analizę polskiego dorobku publikacyjnego pracowników naukowych zajmujących się tematyką bibliologiczną i informatologiczną, która stanowiła do roku 2018 samodzielną dyscyplinę naukową. Badaniem objął dorobek za lata 2017-2021, będący przedmiotem ewaluacji w 2022 roku. Wskazał najpopularniejsze czasopisma, wydawnictwa i konferencje naukowe publikujące prace związane z badaną tematyką oraz porównał wyniki  z dorobkiem sprawozdanym w poprzedniej ewaluacji. Analiza wykazała, że pomimo likwidacji dyscypliny naukowej bibliologia i informatologia, rankingi zbytnio nie odbiegają od tych sprzed czterech lat. Autor podkreślił, że badana tematyka w polskiej nauce wciąż funkcjonuje podobnie, wykazując się silną tożsamością. Pomimo przewidywań o konieczności zmian wybieranych czasopism i wydawnictw, autorzy publikacji konsekwentnie trzymają się dotychczasowych tradycji publikowania. Dodał jednak, że reprezentatywność analizowanych publikacji w dorobku naukowym badanej dyscypliny jest mniejsza

Marlena Gęborska: PROMOCJA INSTYTUCJI KULTURY W RZECZYWISTOŚCI HYBRYDALNEJ NA PRZYKŁADZIE BIBLIOTEK PUBLICZNYCH

Celem przedstawionego artykułu jest ukazanie sposobów budowania promocji bibliotek publicznych w mediach społecznościowych, ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań wynikających z otoczenia zewnętrznego. Konieczne jest wzięcie pod uwagę szeregu zjawisk związanych z efektem sieciowym, teorią atrybucji, heurystykami i zmieniającymi się kodami kulturowymi, jak również świadome zarządzanie komunikatami. W artykule skupiono się na jednym z determinantów budowania silnego i pozytywnego wizerunku tych instytucji. Autorka postawiła hipotezę, że technologie i otoczenie społeczno-kulturowe mają duży wpływ na użytkowników instytucji kultury. Zauważyła, że „klienci biblioteki, będący jednocześnie użytkownikami mediów społecznościowych czy szeroko rozumianej sieci, funkcjonujący na granicy trzeciego poziomu symulakrum, mogą być przeciążeni przez przegrzane środowisko medialne, często zmagają się z uzależnieniami, zaburzeniami osobowości oraz niskim poczuciem własnej wartości, które może prowadzić do hejtingu i zaszkodzić wizerunkowi instytucji”.

Mariola Antczak, Monika Wachowicz: SERWISY SPOŁECZNOŚCIOWE POLSKICH WOJEWÓDZKICH BIBLIOTEK PUBLICZNYCH W ŚWIETLE BADAŃ ILOŚCIOWYCH (2004-2023)

Tematem zaprezentowanego artykułu są zagadnienia związane z rosnąca liczbą użytkowników Internetu zainteresowanych komunikowaniem się i pozyskiwaniem informacji z różnego rodzaju serwisów społecznościowych oraz przyrostem publikacji w których opisano przebieg tego procesu. Autorki  zaprezentowały wyniki swoich badań dotyczących zmian, jakie do konały się na przestrzeni ostatnich dwóch dekad w liczbie kont i doborze serwisów społecznościowych wykorzystywanych  przez 18 wojewódzkich bibliotek publicznych w Polsce do komunikacji ze swoimi użytkownikami i innymi osobami zainteresowanymi ich działalnością. Analiza stron internetowych tych  bibliotek pozwoliła na wyodrębnienie najczęściej wykorzystywanych przez nie serwisów społecznościowych. Konieczne jest podkreślenie, że serwisy internetowe stanowią niezbędne narzędzie w promocji bibliotek, umożliwiają im skuteczne dotarcie do różnych grup społecznych, budowanie relacji z czytelnikami i dostosowywanie oferty do współczesnych oczekiwań użytkowników. Tym samym biblioteki mogą budować swój pozytywny wizerunek, moderować społeczną kulturę czytelniczą, stwarzać przestrzeń do wymiany rekomendacji czy wykorzystywać serwisy internetowe do działalności edukacyjnej, udostępniania kursów, materiałów edukacyjnych czy wirtualnych lekcji, co zwiększa dostępność do wiedzy również  wśród osób, które mają ograniczony kontakt bezpośredni.

Weronika Kortas: ACADEMIC LIBRARY ON FACEBOOK: A NARRATIVE REVIEW OF SCIENTIFIC LITERATURE PUBLISHED BETWEEN 2004 AND 2022

Autorka zaprezentowała wyniki badania piśmiennictwa dotyczącego korzystania z Facebooka (Fb) przez biblioteki akademickie. Na podstawie przeprowadzonej analizy 23 materiałów badawczych opublikowanych w latach 2004–2022, zidentyfikowała trendy, metody badawcze i najważniejsze ustalenia w tej dziedzinie a także dostarczyła wskazówek do przyszłych badań, podkreślając wartość Fb w środowisku bibliotek akademickich. Ich uwzględnienie umożliwi dostosowanie tego serwisu do potrzeb i preferencji użytkowników tych bibliotek i tym samym usprawni promocję usług bibliotecznych, poprawi wewnętrzną komunikację i marketing.

Izabela Iwona Swoboda: KOMPUTERYZACJA PROCESÓW BIBLIOTECZNO -INFORMACYJNYCH TEMATEM OBRAD KONFERENCJI ORGANIZOWANYCH W POLSCE W LATACH 60. I 70. XX W.

Autorka związana z  Instytutem Nauk o Kulturze na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach przedstawiła przegląd konferencji organizowanych w Polsce w latach 60. i 70. ubiegłego wieku, podczas których  przedmiotem obraz była problematyka zastosowania techniki komputerowej do automatyzacji procesów biblioteczno-informacyjnych. Zgodnie z zamierzeniami celem badania było poznanie aktywności bibliotekarzy i bibliotekoznawców w tym obszarze oraz identyfikacja opublikowanych materiałów konferencyjnych i piśmiennictwa relacjonującego przebieg tych spotkań. Opublikowane materiały konferencyjne i relacje z ich przebiegu dokumentują stan badań danej  problematyki i pozwalają szerszemu gronu zapoznać się z najbardziej aktualnymi zagadnieniami.

Aleksandra Sztajerwald: BIBLIOTEKA DOSTĘPNA DLA OSÓB W SPEKTRUM AUTYZMU

Autorka, pedagożka i animatorka społeczno-kulturowa związana z Fundacją SYNAPSIS, współautorka innowacji społecznej „Kultura w tekście łatwym – wzorce dla instytucji”, czyli poradników dla zespołów pracujących nad materiałami z tekstem łatwym do czytania i rozumienia, zwraca uwagę na potrzebę tworzenia bibliotek dostępnych dla osób w spektrum autyzmu. Wyjaśnia czym jest autyzm, częstotliwość występowania tego zjawiska oraz główne potrzeby osób korzystających z bibliotek wynikające z autyzmu. Odwołując się do obowiązujących dokumentów prawnych, opisała, jakie zostały wypracowane rozwiązania dla czytelników w spektrum autyzmu w ramach projektu „Bibliotekarzu zaprzyjaźnij się z osobą z autyzmem”., realizowanego przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich w partnerstwie z Fundacją SYNAPSIS. Przedstawiła także różne inicjatywy polskich bibliotek mające na celu stworzenie przyjaznych warunków i zwiększenie świadomości lokalnej społeczności dot. spektrum autyzmu. Podkreśliła konieczność dostępności dla wszystkich użytkowników odpowiednio zaopatrzonych  bibliotek w regionie, uwzględniających możliwości i potrzeby aktualnych i przyszłych czytelników, swobodny dostęp do lokalu i zasobów oraz pomoc personelu przygotowanego do efektywnego wsparcia czytelników w korzystaniu z oferty biblioteki.

W tym drugim numerze z 2024 roku znajduje się również :

* PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA KRAJOWEGO (Barbara Koryś).

* Omówienie Z LEKTUR ZAGRANICZNYCH  (Jacek Wojciechowski).

* K O M U N I K A T Y, w których prof. Jadwiga Sadowska przewodnicząca Komisji Nagrody Naukowej SBP im. A. Łysakowskiego informuje, o przyznaniu trzech nagród w kategoriach: Prace o charakterze teoretycznym, metodologicznym, źródłowym; Podręczniki akademickie; Prace o charakterze praktyczno-wdrożeniowym.

 

  Zobacz numer