Od Redaktora
Kwietniowy numer „Bibliotekarza” rozpoczynamy tekstem Iwony Kowalskiej i Anny Zacłony OMNIBUS I OŚWIATA NA ŚLĄSKU OPOLSKIM. 25 lat baz bibliograficznych w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Opolu, w którym autorki przedstawiają działalność informacyjną i bibliograficzną biblioteki na przestrzeni minionych 70 lat. Szczególną uwagę poświęcają pracom nad bibliografiami z zakresu pedagogiki prowadzonymi w ostatnim ćwierćwieczu. Poznajemy m.in. bibliograficzne bazy danych z wykorzystaniem zautomatyzowanych systemów bibliotecznych SOWA i ALEPH z uwzględnieniem ich zawartości i zasad sporządzenia opisów bibliograficznych oraz dostępności dla użytkowników. Historie uśpione, historie wybudzone. Kolekcja rękopisów Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy Lucyny Gęsikowskiej to kolejny artykuł w numerze. Jego autorka omawia najciekawsze rękopisy ze zbiorów WiMBP, w tym oryginał wiersza Rota Marii Konopnickiej oraz spuścizna Mariana Turwida. Kolejny artykuł Trudny świat zarządzania biblioteką Pawła Marchela z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Koronowie omawia problemy związane z zarządzaniem biblioteką. Autor wymienia kilka obszarów działania, m.in. tworzenie strategii działania biblioteki, zarządzanie zasobami ludzkimi, zarządzanie budżetem oraz nawiązuje do różnych kontekstów z nimi związanych, których rozwiązanie wymaga wiedzy, umiejętności przewidywania, a także w pewnych sytuacjach, podejmowania kontrolowanego ryzyka. Tekst Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich na Lubelszczyźnie. Dziewięć dekad tradycji i rozwoju Joanny Chapskiej z Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie omawia historię powstania i działalność lubelskiego SBP w minionych 90 latach. Podsumowanie tego dorobku było przedmiotem jubileuszowej konferencji, w trakcie której nawiązano do tematów odnoszących się do przeszłości, ale także do teraźniejszości i przyszłości bibliotekarstwa, w tym działalności SBP. Dzięki tak obszernym kontekstom wystąpień była okazja poznania lubelskich członków Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, wśród nich wyróżnionych odznaczeniami państwowymi, resortowymi, samorządowymi i stowarzyszeniowymi. W dziale „Z bibliotek” publikujemy dwa artykuły. Pierwszy z nich to Konserwacja starych druków Biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie w latach 2017-2019 Anny Gromkowskiej. Autorka charakteryzuje cenny muzealny księgozbiór, stan zachowania i prace prowadzone nad jego konserwacją. W latach 2017-2019 we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie udało się przeprowadzić konserwację kilku starych druków i ich digitalizację. Autorka omawia etapy konserwacji i prace wykonane nad wybranymi drukami. Opisom towarzyszą skany obiektów przed konserwacją i po niej. Drugi tekst Grażyny Paździorny i Anny Marszałek z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Dynowie BLISKO biblioteki, daleko od nudy! przedstawia rezultaty prowadzonego w placówce dwuletniego projektu w ramach NPRCz 2.0, którego realizacja przypadła w trakcie jubileuszu 75-lecia istnienia biblioteki. Poznajemy działania promujące czytelnictwo skierowane do dorosłych, młodzieży i dzieci. Na uwagę zasługują realizowane oddolne inicjatywy, wyłonione w ramach konkursu we współpracy biblioteki z lokalnymi organizacjami i stowarzyszeniami.
W dziale „Wspomnienia” prezentujemy tekst Jana Wołosza, wieloletniego redaktora naczelnego „Bibliotekarza”, poświęcony pamięci prof. Jacka Wojciechowskiego, zmarłego w grudniu 2024 r. – bibliotekarza dyplomowanego, bibliotekoznawcy, nauczyciela akademickiego kilku pokoleń bibliotekarzy. Poznajemy życie i aktywności dyrektora Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie i pracownika naukowego Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także autora wielu publikacji monograficznych i artykułów w czasopismach literackich, naukowych i bibliotekarskich. Jacek Wojciechowski współpracował od wielu lat ze Stowarzyszeniem Bibliotekarzy Polskich. Był autorem ukazującej się na łamach „Bibliotekarza” rubryki „Postaktualia”. Autor wspomnienia odwołuje się do prywatnych kontaktów z J. Wojciechowskim, opisuje spotkania i rozmowy obowiązkowo dotyczące bibliotek w Polsce. Ich treść wynikała nie tylko z zainteresowań J. Wojciechowskiego, ale z praktyki i szczególnej troski, jaką otaczał biblioteki i zawód bibliotekarza. Zaangażowanie J. Wojciechowskiego w sprawy bibliotekarskie budziło podziw nie tylko bibliotekarzy, ale również samorządowców, lokalnych instytucji, stowarzyszeń i organizacji, dzięki któremu powszechny był szacunek i uznanie dla Jego dokonań.
Kwietniowy numer „Bibliotekarza” kończą stałe rubryki. W dziale „Prawo biblioteczne” przedstawiamy artykuł Rafała Golata Przegląd zmian normatywnych, istotnych dla bibliotek. W dziale „Ochrona danych osobowych w pracy bibliotekarza. Doświadczenia i praktyka” Sylwia Czub-Kiełczewska przedstawia artykuł Kara za brak analizy ryzyka. Numer uzupełniają „Z życia SBP” oraz „Z życia Koszykowej”.