Jest najnowszy "Poradnik Bibliotekarza" | 2022-05-05
2022-05-05 W maju kwitną wydarzenia ważne dla bibliotek i ich pracowniczek oraz pracowników. W tym miesiącu czekają nas Dzień Bibliotekarza, Tydzień Bibliotek i Warszawskie Targi Książki. Będzie więc intensywnie. Tegoroczny maj jest też piątym miesiącem roku, którego patronką jest Maria Konopnicka. Że autorka „Roty” – to wiedzą wszyscy. Ale co jeszcze wiemy o kobiecie, której pomniki stoją w całej Polsce i której nazwisko znajdziemy na niezliczonych tabliczkach z nazwami ulic, szkół i placów? Jak stworzyć przestrzeń twórczą, która wyjdzie poza drzwi biblioteki? Mamy dla Was inspiracje z realizacji makerspaces z Europy i świata. A więc może to być na przykład mobilny punkt biblioteczny w autobusie, który objedzie osiem krajów, skupiając się przy tym na działaniu z FabLabów przez osoby niewidome. Choć nie musi zapuszczać się tak daleko. Może po prostu objeżdżać wiejskie osady Fryzji, docierając do rozproszonych wsi i miasteczek. Może korzystać z drukarek 3D, organizować projekty artystyczne, zajęcia nieformalne i oryginalne, oddolne projekty. „Jak pokazuje rzeczywistość nie da się w dzisiejszym świecie funkcjonować poza mediami społecznościowymi”, pisze Edyta Tomaszek z Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. KEN w Lublinie. I opisuje, jak działalność w tym serwisie społecznościowymi prowadzi jej instytucja. Bo powiedzieć, że bez Instagrama się nie istnieje, to nic nie powiedzieć. Te wielkie przestrzenie, geograficzne i intelektualne, które mieszczą się na półkach bibliotek, są hasłem tegorocznego Tygodnia Bibliotek. „Cały świat w bibliotece” – co to właściwie znaczy? „Czytanie pozwoliło nam pozostać otwartymi na świat, mimo że byliśmy przez tak wiele tygodni zamknięci w swoich małych społecznościach” – to jedna z wielu interpretacji. Konopnicka na nowo „Co mnie zaskoczyło, gdy przymierzałam się do napisania niniejszego tekstu? Przede wszystkim fakt, jak niewiele o niej wiedziałam, poza twórczością dla dzieci” – przyznaje Grażyna Lewandowicz-Nosal. Zapewne wiele z nas mogłoby przyjąć te słowa za swoje. Bo choć Konopnicka jaka była, każdy wie, to jednak wydaje się, że nad zbiorową percepcją jej życia i pisania narosła pomnikowo-akademicka mgła wyobrażeń. A w niej trudno o zniuansowany, żywy portret i ludzkie sprzeczności. Bo skoro napisała „Rotę”, to jak przez 20 lat mogła żyć w związku z kobietą? Książki, po które warto sięgnąć • Wokół bibliotek i dziedzictwa kultury. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Elżbiecie Barbarze Zybert z okazji 45-lecia pracy naukowej. Red. Robert Kotowski, współpr. Dorota Grabowska. Warszawa: Wydaw. Naukowe i Edukacyjne SBP, 2021. Ostrów Mazowiecka buduje społeczny kapitał „Ostrowska Książnica to nowoczesna instytucja, funkcjonująca blisko ludzi, potrafiąca angażować mieszkańców do rozwiązywania problemów w swoich społecznościach (…)” – chwali się Agnieszka Kaczmarek z Miejskiej Biblioteki Publicznej. Co jeszcze? „• Gminna Biblioteka Publiczna w Borowie to jedyna instytucja kultury działającą na terenie gminy. Jak działa, co organizuje dla czytelników i dlaczego jest najlepszą biblioteką w województwie dolnośląskim? Na to pytanie odpowiada Katarzyna Majchrzycka, dyrektorka GBP w Borowie.
Przestrzenie do działania. Jak to się robi?
Kto to wszystko robi i jak można to sfinansować? O kwestiach bardziej technicznych także dowiecie się z artykułu Przemysława Murawskiego z warszawskiej Biblioteki Publicznej im. Zygmunta Łazarskiego.
Biblioteka? Obczaj na moim Insta
„Posty przez nas umieszczane mają charakter promujący zbiory PBW, dotyczą głównie bieżących nowości książkowych i pozycji filmowych, ale chwalimy się też tzw. białymi krukami, czyli księgozbiorem wydanym przed rokiem 1945”. Umieszczanie zdjęć i postów może być też pretekstem okazją do omówienia aktualnych rocznic, wydarzeń czy świąt.
Co jest jednak ważne z punktu technicznego? Hasztagi, treści pisane, treści wizualne, estetyka postów, liczba followersów? Jak najlepiej zrobić to w praktyce?
Cały świat w bibliotece. Od kosmosu możliwości do małej ojczyzny
Hasło, choć ogłoszone niedawno, organizowane jest przez wiele bibliotek od dawna, na wiele sposobów. Tak wiele, jak wiele interpretacji. Biblioteka w Szlichtyngowej prowadzi „Spotkania z podróżnikami”, ostatnio online. Biblioteka we Wschowie promuje wiedzę o Europie Wschodniej, Kaukazie i Azji Środkowej. Projekt: „Kolory i smaki egzotycznego Tadżykistanu”. Biblioteka w Żaganiu organizuje wystawy zdjęć i fotografii uzupełnione o tematyczne degustacje. A to tylko nieliczne przykłady spośród ogromu fascynujących czynności, które tworzą i organizują bibliotekarki i bibliotekarze w całym kraju. Bo, jak stwierdza Anna Kucharz z biblioteki w Miodnicy, „biblioteka stanowi centrum życia (…). To miejsce, gdzie tworzy się nasza teraźniejszość wraz z próbą jej zrozumienia, co z kolei przekłada się na naszą przyszłość, rozwój i postęp”.
Tymczasem „fascynujące w tej kobiecie jest jej: samodzielność, pracowitość, hart ducha, niezłomność, życie pod prąd (i to w czasach zaborów), a jednocześnie czasach rodzącego się feminizmu, postawienie na, używając współczesnej terminologii – rozwój osobisty i samokształcenie”.
Trzydzieści tekstów, których tematyka to książki, biblioteki i muzea. Od działań bibliotekarzy na rzecz społeczności LGBT+ do dziejów drukarstwa i księgarstwa krakowskiego w pierwszej połowie XVII wieku.
• Triumf amatora: o społecznościowych praktykach tekstualnych w świecie mediów elektronicznych, Krzysztof Gajewski. Warszawa: Wydaw. Uniwersytetu Warszawskiego, 2020.
W tej książce autor omawia elektroniczną kultura uczestnictwa internetowe memy, autorstwo haseł w Wikipedii, fałszywe wiadomości… Jak korzystać z internetu świadomie i bezpiecznie?
I rzeczywiście, a przykłaem tego jest Ostrowiada – 1. Ostrowski Festiwal Literacki, który odbył się w zeszłym roku. Chodziło o zaprezentowanie twórczości lokalnych poetów i prozaików, z którymi zorganizowano spotkania i rozmowy. Był więc urodzony w Ostroi Mazowieckiej Sebastian Brejnak czy Piotr Rowicki.
Ale nie tylko. Wśród gości Festiwalu znaleźli się Michał Rusinek, literaturoznawca i autor książek, Jarosław Murawski, dramatopisarz i scenarzysta oraz Witold Szabłowski, pisarz edziennikarz i reporter. Gościem specjalnym był Wojciech Orliński, m.in. autor książki Lem. Życie nie z tej ziemi.
• Biblioteka Tatarak w Łodzi w nowej odsłonie. Stoliki, przestrzenie dla dzieci, miękki pufy, dużo zieleni i wielka żaba. Pisze Katarzyna Graczyk-Piech.
• Felieton. Dlaczego czytelnik jest też podróżnikiem? Pisze Olga Nowicka z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Chrzanowie.
• Scenariusz zajęć dla dzieci – czytamy Konopnicką. Jak to zrobić, opisała dla Was Justyna Bździuch z Gminnej Biblioteki Publicznej w Aleksandrowie.
• „W 1908 r. opublikowała Rotę – wiersz, który był jej protestem przeciw polityce germanizacji w zaborze pruskim. Za pomocą utworów protestowała przeciwko ustrojowi oraz niesprawiedliwości społecznej”. O kim mowa? Wiadomo, o Konopnickiej. Elżbieta Trojan z Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu przygotowała zestawienie bibliograficzne pozycji dotyczących pisarki.
• Poznajcie krótką listę z nazwiskami finalistów II etapu konkursu na Bibliotekarza Roku oraz tym jednym, najważniejszym – nazwiskiem zwyciężczyni!