Bibliotekarz 7-8/2025

Zapraszamy na przegląd treści wakacyjnego „Bibliotekarza”.

Jakub Maciej Łubocki
Spacerem przez 550 lat druku we Wrocławiu

Czy marzysz o tym, żeby na własne oczy zobaczyć, skąd wzięła się wrocławska tradycja drukarska i jak rozwijała się przez wieki? Autor zaprasza na fascynujący spacer edukacyjny po najstarszej części Wrocławia, podczas którego poznasz początki i rozwój kultury druku w tym pięknym mieście. Trasa obejmuje aż 8 przystanków, a każdy z nich ma swoje aktualne miejsce, współrzędne geograficzne oraz specjalne skany druków z bibliotek cyfrowych, do których dostęp masz dzięki kodom QR. To świetna okazja, by nie tylko posłuchać opowieści, ale także samodzielnie odkrywać unikalne zbiory i historie. Spacer rozpoczyna się od Muzeum Archidiecezjalnego, gdzie czeka na Ciebie skan słynnej Księgi Henrykowskiej – jednego z najstarszych zabytków piśmiennictwa w Polsce. Następnie kierujemy się m.in. do Narodowej Biblioteki Ossolineum, Drukarni Uniwersyteckiej oraz Biblioteki Uniwersyteckiej. Podczas tej wędrówki poznasz fascynujące losy wrocławskich drukarń, księgarń i bibliotek, a także najciekawsze zbiory, które od wieków kształtowały kulturę i naukę miasta. To niepowtarzalna okazja, by zanurzyć się w historię i zobaczyć, jak wyglądały początki druku w naszym regionie.

Katarzyna Pawluk
Dwa epizody z życia Jana Kasprowicza z okazji 165. rocznicy urodzin

Z okazji 165. rocznicy urodzin Jana Kasprowicza warto przypomnieć sobie dwa wyjątkowe momenty z życia tego młodopolskiego poety, które pokazują, jak jego życie i twórczość splatały się z codziennością i naturą. Pierwszy z nich to pobyt Kasprowicza w opolskim gimnazjum. To właśnie tam młody poeta zdobywał pierwsze szlify edukacji, które później miały wpływ na jego twórczość i światopogląd. To czas nauki, odkrywania literatury i kształtowania własnego stylu. Drugi epizod to historia powstania wiersza „Na lodowcach Aletschu”. Inspiracją do tego sonetu była niezwykła przyroda Alp, którą Kasprowicz poznawał podczas podróży. To właśnie tam, wśród majestatycznych gór i lodowców, poeta odczuwał piękno natury, które później przeniósł na papier w formie poetyckiego utworu.

Te dwa wydarzenia pokazują, jak ważne dla Kasprowicza były zarówno edukacyjne doświadczenia, jak i kontakt z przyrodą. To właśnie te przeżycia stały się źródłem inspiracji i wpłynęły na jego twórczość, czyniąc ją jeszcze bardziej wyjątkową. Z okazji tej rocznicy warto więc przypomnieć, jak życie i pasje Kasprowicza splatały się z pięknem otaczającego świata, inspirując go do tworzenia poezji, która do dziś zachwyca czytelników.

Dorota Fortuna
Biblioteki Pisarzy (3). Biblioteka Pana Cogito

Autorka serii „Biblioteki Pisarzy”, tym razem zabiera nas w podróż do niezwykłej przestrzeni – Biblioteki Zbigniewa Herberta, znanej jako Biblioteka Pana Cogito. Prace nad jej zachowaniem i zabezpieczeniem to fascynujące wyzwanie. Biblioteka ta liczy ponad 7 tysięcy woluminów, wśród których znajdują się książki i czasopisma, które towarzyszyły poecie przez lata. Co czyni ją jeszcze bardziej wyjątkową, to fakt, że mieści się w mieszkaniu samego Herberta, zachowując unikalny styl i charakter, jaki nadał jej sam poeta.

Autorka opowiada o tym, jak ważne jest dbanie o takie skarby, by mogły służyć kolejnym pokoleniom i zachować ducha twórczości Herberta. To nie tylko zbiór książek, ale prawdziwe świadectwo życia i pasji jednego z najwybitniejszych polskich poetów.

Katarzyna Męzik-Przybyszewska
Opisy dawnych podróży w starodrukach ze zbiorów Biblioteki Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie

Jakie miejsca odwiedzali dawni podróżnicy i co opowiadali o swoich przygodach? Autorka zaprasza do odkrycia fascynującego świata starodruków z kolekcji Biblioteki Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, skupiając się na tych, które opisują podróże ich autorów. Wśród cennych zbiorów szczególne miejsce zajmuje pamiętnik Mikołaja Radziwiłła z XVI wieku, który relacjonuje jego podróż do Jerozolimy i Egiptu. To niezwykłe świadectwo tamtych czasów, opublikowane na początku XVII wieku zarówno w języku polskim, jak i niemieckim, pozwala nam zajrzeć w świat podróżników sprzed wieków. Autorka podkreśla, jak ważne są te starodruki, bo nie tylko dokumentują trasy i miejsca, ale także odzwierciedlają ówczesne spojrzenie na świat, kulturę i religię. To prawdziwa podróż w czasie, która pozwala nam poczuć atmosferę dawnych wypraw i zrozumieć, jak wyglądały pierwsze relacje z odległych zakątków świata.

Katarzyna Roskowska-Świtaj
Klub filmowy Klatka po klatce przestrzenią dialogu miłośników sztuki filmowej

Czy zastanawialiście się kiedyś, jak wygląda miejsce, gdzie pasjonaci kina mogą dzielić się swoimi przemyśleniami, odkrywać nowe filmy i rozmawiać o sztuce filmowej? Autorka tego artykułu zabiera nas do świata Klubu filmowego Klatka po klatce – wyjątkowej przestrzeni, która stała się miejscem spotkań i dialogu dla miłośników kina. Autorka podkreśla, jak ważne jest tworzenie takich przestrzeni, bo to właśnie one sprzyjają wymianie myśli, rozwijaniu krytycznego spojrzenia i budowaniu wspólnoty wokół pasji do kina. Klub Klatka po klatce to nie tylko projekcje filmowe, ale także spotkania, dyskusje i inspirujące rozmowy, które pomagają lepiej zrozumieć sztukę filmową i jej miejsce w kulturze.

Iwona Kowalska, Anna Zacłona
Działalność wydawnicza Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu
w latach 2000-2025

Autorki zapraszają do spojrzenia na minione ćwierćwiecze, podczas którego Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Opolu wydała wiele cennych publikacji. W swoim artykule scharakteryzowały najważniejsze książki i materiały, które ukazały się od roku 2000 do 2025. Wśród nich znajdują się monografie, bibliografie, publikacje pokonferencyjne oraz katalogi zbiorów specjalnych. To niezwykłe zestawienie pokazuje, jak bogata i różnorodna była działalność wydawnicza tej instytucji na przestrzeni lat. Autorki podkreślają, jak ważne są te publikacje dla środowiska naukowego, edukacyjnego i regionalnego, bo to one dokumentują dorobek, promują wiedzę i ułatwiają dostęp do cennych zbiorów. To także dowód na to, jak dynamicznie rozwijała się biblioteka i jak ważną rolę odgrywała w promowaniu kultury i edukacji

Agata Łukasiewicz
Biblioteka Publiczna Gminy Błonie. Jubileusz 75-lecia działalności

Autorka przybliża nam funkcjonowanie i aktywność biblioteki, pokazując, jak przez te wszystkie lata biblioteka rozwijała się i dostosowywała do potrzeb mieszkańców. W artykule dowiadujemy się, jak biblioteka wspiera edukację, promuje czytelnictwo i organizuje różnorodne wydarzenia, które integrują społeczność i inspirują do rozwoju. To miejsce, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, a pasja do książek łączy pokolenia. To doskonała okazja, by docenić rolę bibliotek w naszym życiu i zobaczyć, jak ważne jest ich miejsce w lokalnej społeczności. 

Marzena Przybysz rozmawia z Karoliną Jaskierską, kierowniczką filii Biblioteki Gdynia – Biblioteka z Pasją, która uzyskała drugi wynik w ogólnopolskim konkursie Bibliotekarz Roku 2024. Poznajemy pracę, osiągnięcia i realizowane projekty czytelnicze, inicjowane i skierowane głównie dla młodych czytelników.

SPRAWOZDANIA I RELACJE

Katarzyna Pawluk i Marzena Przybysz przedstawiają relację z obrad Krajowego Zjazdu Delegatów Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, który odbył się w dniach 6-7 czerwca w Warszawie. W trakcie Zjazdu wybrano nowe władze SBP, uchwalono zmiany w Statucie oraz przyjęto znowelizowaną Strategię i Program działania SBP na lata 2025-2029.  Drugi tekst Joanny Chapskiej nawiązuje do seminarium poprzedzającego Krajowy Zjazd SBP. Lilianna Nalewajska prezentuje tematykę spotkania bibliotekarzy bibliotek muzealnych z Mazowsza, które odbyło się w maju br. w Bibliotece Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.

Justyna Kasperczuk w dziale „Przegląd Piśmiennictwa” omawia publikację Pelplińska Biblia Gutenberga w rękach badaczy i konserwatorów pod redakcją Juliusza Raczkowskiego, wydaną przez Wydawnictwo Bernardinum w 2025 roku.

Wakacyjny numer „Bibliotekarza” kończą stałe rubryki:

W dziale „Prawo biblioteczne” przedstawiamy artykuł Rafała Golata – Właściwa reprezentacja w relacjach z biblioteką

W dziale „Ochrona danych osobowych w pracy bibliotekarza. Doświadczenia i praktyka” Sylwia Czub-Kiełczewska prezentuje artykuł – (Nie)legalne publikowanie zdjęć dzieci.

„Z życia SBP” Marzena Przybysz i Aleksandra Sołtysiak piszą o spotkaniu online Sekcji Bibliotek Naukowych SBP. Webinarium – „Organizacja spotkań autorskich przez Impresariat”. Posiedzeniu ZG SBP. Dniu Bibliotekarza w Oddziale i Okręgu

w Warszawie. Szkoleniu dla dyrektorów bibliotek publicznych: o tym, jak skutecznie pracować z AFB.  Jubileuszu Elżbiety Pawlickiej, Honorowego Członka SBP.

„Z życia Koszykowej” Maciej Motas pisze o Zygmuncie Wasilewskim (1865-1948) zapomnianym redaktorze „Gazety Warszawskiej”.

ML

Podejmujemy tematy ważne i aktualne. Nasze teksty to treści najwyższej jakości – szczegółowe opracowania dotyczące rynku książki, informacji naukowej i praktyki bibliotekarskiej. Piszą dla nas znani i cenieni w środowisku autorzy.

 

Zobacz numer