POPIÓŁ I ZGLISZCZA. O ZNISZCZONYCH W CZASIE NIEMIECKIEJ OKUPACJI WARSZAWSKICH KSIĘGOZBIORACH Najbardziej wymownym symbolem strat w zakresie dziedzictwa piśmienniczego jest przechowywana dziś w Bibliotece Narodowej – urna z prochami książek, z premedytacją podpalonych przez nazistów w październiku 1944 r. na Okólniku. 1 sierpnia 2024 r. obchodziliśmy 80. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego, największego zrywu w okupowanej przez nazistów Europie, wydarzenia po dziś dzień wzbudzającego emocje. To rocznica zagłady całego miasta, jego ludności, zabudowy oraz dóbr kultury i zniszczeń cennych dla naszego kraju zbiorów bibliotecznych, o których pisze w swoim artykule Dorota Pietrzkiewicz. „WARSZAWSKIE DZIECI, PÓJDZIEMY W BÓJ...” (NAJMŁODSI UCZESTNICY POWSTANIA WARSZAWSKIEGO W LITERATURZE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY) Tytuł artykułu Anny Babuli zaczerpnięty został ze znanej piosenki Warszawskie dzieci ze słowami Stanisława Ryszarda Dobrowolskiego i muzyką Andrzeja Panufnika, powstałej w lipcu 1944 r. Jej fragment umieszczono na tablicy pamiątkowej przy pomniku Małego Powstańca na Starym Mieście. Autorka przedstawia pozycje książkowe, których bohaterami są dzieci i ich powstańcze losy. Warto je polecić czytelnikom dziecięcym: Mały Powstaniec Szymona Sławińskiego, Fajna ferajna Moniki Kowaleczko-Szumowskiej, Halicz Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel i Wojna na Pięknym Brzegu Andrzeja Marka Grabowskiego. Relacje zgromadzone w Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego wykorzystała wspomniana już Monika Kowaleczko-Szumowska podczas pisania powieści historyczno-przygodowej Galop’44. MARIA KOWNACKA – PISARKA Z ŻOLIBORZA. W 130. ROCZNICĘ URODZIN AUTORKI Anna Babula przedstawia sylwetkę pisarki. Maria Kownacka na świat przyszła 11 września 1894 r. w Słupie koło Kutna, ale większą część życia spędziła na warszawskim Żoliborzu. Mieszkała tam pięćdziesiąt trzy lata. Reakcje dzieci na opowiadane bajki lub czytane teksty były dla niej wskazówką, co należy zmienić, poprawić albo ulepszyć w swojej twórczości. Dzieci dla Kownackiej były pierwszymi i najważniejszymi krytykami jej pisarstwa. Do 1939 r. wydała dla nich kilka książek, między innymi: Deszczyk pada, słońce świeci; Kuku ryku na ręczniku; O Jaśku, co się z Rokitą założył oraz Plastusiowy pamiętnik, który ugruntował jej pozycję jako jednej z najpoczytniejszych pisarek dla najmłodszych. Wiele lat później, w 1971 r., dzieci odznaczyły Kownacką Orderem Uśmiechu. W roku 1979 od czytelników „Płomyka” pisarka otrzymała nagrodę Orlego Pióra. WYDARZENIA EDUKACYJNE I NAUKOWE W BIBLIOTECE FUNDACJI IM. JANUSZA KURTYKI Biblioteka powstała dzięki przekazaniu przez rodzinę Janusza Kurtyki osobistego księgozbioru byłego Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, historyka, mediewisty. Zbiory zostały umieszczone w murach dawnego Aresztu Śledczego Warszawa-Mokotów. Księgozbiór Janusza Kurtyki liczy ok. 12 tys. woluminów, w tym książek, dokumentów, archiwaliów prywatnej kolekcji patrona fundacji. W ostatnich latach biblioteka poszerzyła swoje zbiory, w szczególności o pozycje zagraniczne. Całość zbioru dotyczy literatury historii Polski i historii powszechnej. Obecnie zbiór obejmuje ponad 16 tys. Woluminów. Fundacja im. Janusza Kurtyki w sposób umiejętny wykorzystuje przestrzeń swojej biblioteki w celach edukacyjnych i naukowych, realizując założenia statutowe, które sięgają problematyki polskiej historii i możliwości promowania tej dyscypliny w kraju i na arenie międzynarodowej, o której pisze w swoim artykule Piotr Brulikis. WOŁANIE O CZYTANIE! Felieton Olgi Nowickiej dotyczy akcji oraz kampanii społecznych, które dorzucają swoją cegiełkę do popularyzacji czytelnictwa. Autorka przedstawia takie kampanie jak CZYTAM więc JESTEM, NIE CZYTASZ? NIE IDĘ Z TOBĄ DO ŁÓŻKA!, NARODOWE CZYTANIE, CZYTANIE NA SIANIE! Czy akcje „Wyprowadź książkę na spacer”, happening „Świńskie Czytanki”, sesje dyskusyjnego klubu książkowego na „Imieninach Janka (Kochanowskiego)” w Ogrodzie Krasińskich w Warszawie, przy współpracy z Biblioteką Narodową, happeningi fotograficzne „Nie oceniam po okładce” oraz „Z książką mi do twarzy” w ramach IV Kongresu Kobiet w Warszawie. Przywołuje również rolę Tygodnia Bibliotek oraz Nocy Bibliotek. Polecamy również artykuły opisujące aktywność bibliotek publicznych: Numer kończy materiał metodyczny Marty Bartosz „ZŁOTA POLSKA JESIEŃ” dotyczący darów jesieni. Zajęcia warsztatowe oparte są na wierszach Marii Konopnickiej i Antoniego Luzara. W klimacie złotych, spadających liści pozdrawiamy czytelników, życząc owocnej lektury. Podejmujemy tematy ważne i aktualne. Nasze teksty to treści najwyższej jakości – szczegółowe opracowania dotyczące rynku książki, informacji naukowej i praktyki bibliotekarskiej. Piszą dla nas znani i cenieni w środowisku autorzy.
Zapraszamy do wrześniowej lektury „Poradnika Bibliotekarza”
Redakcja „Poradnika Bibliotekarza”
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury