Bibliotekarz 4/2025

Zapraszamy na przegląd treści wiosennego „Bibliotekarza”.

Iwona Kowalska, Anna Zacłona
Omnibus i oświata na Śląsku Opolskim. 25 lat baz bibliograficznych opracowywanych w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Opolu

Jednym ze statutowych zadań bibliotek pedagogicznych jest prowadzenie działalności informacyjnej  i bibliograficznej. Autorki przedstawiają działalność biblioteki na przestrzeni minionych 70 lat. Szczególną uwagę poświęcają pracom nad bibliografiami z zakresu pedagogiki prowadzonymi w ostatnim ćwierćwieczu. Poznajemy m.in. bibliograficzne bazy danych z wykorzystaniem zautomatyzowanych systemów bibliotecznych SOWA i ALEPH z uwzględnieniem ich zawartości i zasad sporządzenia opisów bibliograficznych oraz dostępności dla użytkowników. Baza OMNIBUS zawiera około 130 tys. rekordów bibliograficznych obejmujących artykuły z różnych dziedzin wiedzy, również z wydawnictw, których nie odnotowuje Biblioteka Narodowa.

Lucyna Gęsikowska
Historie uśpione, historie wybudzone. Kolekcja rękopisów Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy

Na rynku wydawniczym jest kilka publikacji przybliżających zasób rękopisów bydgoskiej biblioteki. Przykładem jest Księga Pamiątkowa, wydana na jubileusz 60-lecia Biblioteki, napisana częściowo przez kadrę, która bezpośrednio zetknęła się z problemami instytucji podnoszącej się po wojennych zawirowaniach i na własne oczy widziała trud biblioteki odradzającej się już w duchu polonizacji. Autorka omawia najciekawsze rękopisy ze zbiorów biblioteki, w tym oryginał wiersza Rota Marii Konopnickiej oraz spuścizna Mariana Turwida.

Paweł Marchel
Trudny świat zarządzania biblioteką

Specjalizacja pracy w bibliotece wkracza na coraz wyższy poziom. Dotyczy to nie tylko prowadzonych zajęć, promocji czytelnictwa czy zakupu książek. Dla dyrektorów jest to również związane z czerpaniem inspiracji, jak również z wprowadzaniem do bibliotek zasad zarządzania, pochodzących z organizacji biznesowych czy publicznych. Tym samym komplikuje się cały świat zarządzania instytucją kultury. Autor omawia problemy związane z zarządzaniem biblioteką, wymienia kilka obszarów działania, m.in. tworzenie strategii działania biblioteki, zarządzanie zasobami ludzkimi, zarządzanie budżetem oraz nawiązuje do różnych kontekstów z nimi związanych, których rozwiązanie wymaga wiedzy, umiejętności przewidywania, a także w pewnych sytuacjach, podejmowania kontrolowanego ryzyka.

Joanna Chapska
Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich na Lubelszczyźnie.
Dziewięć dekad tradycji i rozwoju

SBP jest jedną z największych organizacji pozarządowych w Polsce. Jest partnerem instytucji samorządowych oraz organizacji pozarządowych. Funkcjonuje w oparciu o pracę społeczną na rzecz upowszechniania dóbr kultury, szerzenia czytelnictwa, umacniania rangi zawodu bibliotekarza, wspierania kształcenia bibliotekarzy, integracji, promocji bibliotek i bibliotekarzy, wspierania działalności kulturalno-oświatowej bibliotek. Autorka omawia historię powstania i działalność lubelskiego SBP w minionych 90 latach. Podsumowanie tego dorobku było przedmiotem jubileuszowej konferencji, w trakcie której nawiązano do tematów odnoszących się do przeszłości, ale także do teraźniejszości i przyszłości bibliotekarstwa, w tym działalności SBP. Dzięki tak obszernym kontekstom wystąpień była okazja poznania lubelskich członków Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, wśród nich wyróżnionych odznaczeniami państwowymi, resortowymi, samorządowymi i stowarzyszeniowymi.

Anna Gromkowska
Konserwacja starych druków Biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie w latach 2017-2019

Konserwacja zbiorów bibliotecznych to całokształt zabiegów mających na celu zabezpieczenie zbiorów od wpływu szkodliwych czynników: fizyczno-chemicznych, biologicznych oraz mechanicznych. Autorka przedstawia cenny muzealny księgozbiór, stan zachowania i prace prowadzone nad jego konserwacją. W latach 2017-2019 we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie udało się przeprowadzić konserwację kilku starych druków i ich digitalizację. Autorka omawia etapy konserwacji i prace wykonane nad wybranymi drukami. Opisom towarzyszą skany obiektów przed konserwacją i po niej.

Grażyna Paździorny, Anna Marszałek
BLISKO biblioteki, daleko od nudy!

W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Dynowie realizowany był dwuletni projekt w ramach Konkursu Kierunku Interwencji 4.1. „BLISKO – BIBLIOTEKA / LOKALNOŚĆ / INICJATYWY / SPOŁECZNOŚĆ / KOOPERACJA / ODDOLNOŚĆ”. Priorytet 4 Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021-2025, którego operatorem jest Narodowe Centrum Kultury. Drugi rok działań projektowych przypadł w 2024 r., w którym biblioteka obchodziła jubileusz 75-lecia istnienia. Autorzy przedstawiają rezultaty dwuletniego projektu w ramach NPRCz 2.0. oraz działania promujące czytelnictwo skierowane do dorosłych, młodzieży i dzieci. Na uwagę zasługują realizowane oddolne inicjatywy, wyłonione w ramach konkursu we współpracy biblioteki z lokalnymi organizacjami i stowarzyszeniami.

Kwietniowy numer „Bibliotekarza” kończą stałe rubryki:

W dziale „Prawo biblioteczne” przedstawiamy artykuł Rafała Golata – Przegląd zmian normatywnych, istotnych dla bibliotek.

W dziale „Ochrona danych osobowych w pracy bibliotekarza. Doświadczenia i praktyka” Sylwia Czub-Kiełczewska prezentuje artykuł Kara za brak analizy ryzyka.

„Z życia SBP” Marzena Przybysz pisze o współpracy na rzecz rozwoju ukraińskich bibliotek. Historii i współczesności bibliotek akademickich w Japonii. Pre-konsultacjach dotyczących nowej edycji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa na lata 2026-2030 z udziałem przedstawiciela SBP oraz wypaleniu zawodowym.

„Z życia Koszykowej” Michał Starzyński pisze o Komiksie na Koszykowej.

ML

Podejmujemy tematy ważne i aktualne. Nasze teksty to treści najwyższej jakości – szczegółowe opracowania dotyczące rynku książki, informacji naukowej i praktyki bibliotekarskiej. Piszą dla nas znani i cenieni w środowisku autorzy.

 

Zobacz numer